ျပဳျပင္သင့္တာ ရဲရဲေတြး ရဲရဲ ျပဳျပင္လုိက္ပါ။

ဘာသာေရး ထက္ ဘာသာ တရား က ပုိျမတ္ပါတယ္။

ဘာသာတရားကုိသာ လုိက္နာၾကပါ။ ဘာသာေရး အစြန္းမေရာက္ၾကပါနဲ႔။

သခင္ေယရႈ က ဂ်ဴးလူမ်ဳိေတြရဲ႕ ရဟူဒီဘာသာေရးကုိ ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။ ဘုရားသခင္ေနရာမွာ ဘာသာေရး ဆရာေတြ အစားထုိးလာတာ မႀကိဳက္လုိ႔ ေ၀ဖန္ခဲ့ဖူးတယ္။ ဘုရားတရားထက္ ဘာသာေရးတရား က ပုိျပင္းထန္လာတယ္။ အဲဒါေတြေၾကာင့္ ဘာသာေရး ဆရာေတြ သူ႕ကုိ မႀကိဳက္လုိ႔ ကားတုိင္တင္ သတ္ခဲ့တယ္။ လူေတြဟာ ကုိယ့္နည္းကုိယ့္ဟန္နဲ႔ ဘုရားေနရာမွာ ေနရာယူၿပီး လူလူခ်င္း တရားစီရင္လာတယ္။

အဲဒီလုိ ဘာသာတရားေဟာခဲ့တဲ့ သခင္ေယရႈရဲ႕ ေနာက္လုိက္ေတြလဲ ေရာမ အင္ပါယာ တခြင္လုံး ခရစ္ယာန္ေတြကုိ ႏွိပ္ကြပ္ေနခဲ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ ႏွစ္ေပါင္း သုံးရာေလာက္ ဘုရားတရားသာ အဓိက ျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ ေနာက္ပုိင္း ေရာမ စီဇာ ဘုရင္ ကုိယ္တုိင္ ေအဒီ သုံးရာစု မွာ ခရစ္ယာန္ ျဖစ္လာေတာ့ အင္ပါယာ (ဥေရာပတုိက္) တခုလုံး ခရစ္ေတာ္ရဲ႕ တရားေတာ္ဟာ ဘာသာေရး ဆန္ဆန္ ျဖစ္လာတယ္။ ခရစ္ေတာ္ရဲ႕ တရားေတာ္ကုိ နားမလည္ပဲ ဘုရင့္ ေဆြေတာ္မ်ဳိးေတာ္မွာ မ်က္ႏွာရခ်င္သူမ်ား ခရစ္ယာန္အျဖစ္ ခံယူလာၾကရာက ဘာသာေရး ဆန္ဆန္ ျဖစ္လာတယ္။


ဘာသာေရး ဆန္လာေတာ့ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ အာဏာထြားလာတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ေရာမဘုရင္ နဲ႔ အင္ပါယာ တခုလုံးက ႏုိင္ငံတုိင္းရဲ႕ ဘုရင္ခံေတြဟာ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးရဲ႕ အာဏာစက္ေအာက္ ေရာက္လာခဲ့ရတယ္။ ဘာသာေရး အရ တရားစီရင္မႈေတြ ေခတ္စားလာတယ္။ မိစာၦအမည္ေပး ေသဒဏ္ခံရတဲ့ လူေတြမ်ားလာတယ္။ အဲဒါေတြေၾကာင့္ ေအဒီ ၅၀၀ မွာ ၁၅၀၀ အတြင္း အေမွာင္ေလာက (Dark Age) ဆုိၿပီး သမုိင္းဆရာမ်ား နာမည္ေပးထားတာပါ။

ေနာက္ပုိင္း ဂ်ာမဏီ ႏုိင္ငံမွ ဘုန္းေတာ္ႀကီး မာတင္လူသာ (အေမရိကန္ လူမည္းအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ မာတင္လူသာ ကိန္း မဟုတ္) ဦးေဆာင္ၿပီး အဲဒီတုန္းက ေရာမင္ကာေသာလိပ္ အသင္းေတာ္ရဲ႕ ျပဳျပင္စရာ အခ်က္ ၉၅ ခ်က္ပါတဲ့ (95 Thesis) စာတမ္းတခု ထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။ မာတင္လူသာ ကုိလဲ ေရာမ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးရဲ႕ တပ္မေတာ္ အေနနဲ႔ ေသဒဏ္ေပးဖုိ႔ သြားအဖမ္းမွာ ဂ်ာမဏီ ႏုိင္ငံသားေတြ သူ႕ကုိ ရဲရဲေတာက္ ကာကြယ္ခဲ့ရာက ေရာမအင္ပါယာကေန ဂ်ာမဏီခဲြထြက္လာရတယ္။ အဲဒီ စာတမ္းဟာ အခုထိ နာမည္ႀကီးေနဆဲပါ။ ဒီလုိနဲ႔ ၁၆ ရာစုမွ စၿပီး ခရစ္ယာန္ေလာက ဟာလဲ ျပန္လည္ ႏုိးထ (Renaissance) လာခဲ့ရာက ခရစ္ယာန္ႏုိင္ငံေတြ ပုိၿပီး တုိးတက္လာခဲ့ပါတယ္။ သိပၸံပညာေတြလဲ ပုိမုိထြန္းကားလာခဲ့ပါတယ္။

ဘယ္ဘာသာ မဆုိ သူ႕ေခတ္အခါတခုမွာ မွားခဲ့တာေတြ ရွိႏုိင္တယ္။ ဘာသာတရား မမွားႏုိင္ေပမယ့္ ဘာသာေရး (Religious Institution) ျပဳျပင္ဖုိ႔လုိအပ္တဲ့ အခ်ိန္အခါ ဆုိတာလဲ ရွိႏုိင္တာပဲ။ အခုေခတ္ ေရာမင္ ကာေသာလိပ္ အသင္းေတာ္ဟာ အရင္တုန္းက မူနဲ႔ ဘာမွ မဆုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ေျပာင္းလဲ သြားပါၿပီ။  အခုေခတ္က တလုံးတ၀တည္း ျဖစ္ျခင္း (Ecumenism) ေခတ္ကုိ ေရာက္ေနပါၿပီ။ Roman Catholic Church ရဲ႕ Ut unum sint! ဆုိတဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ဟာလဲ တလုံးတ၀တည္း ျဖစ္ေရးအတြက္ မွတ္တုိင္တခု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ လူသားအားလုံး၊ ယဥ္ေက်းမႈ အားလုံး၊ ဘာသာတရားအားလုံး စည္းစည္းလုံးလုံးနဲ႔ အခ်င္းခ်င္းေလးစားတဲ့ လူ႕အသုိင္းအ၀ုိင္းကုိ တည္ေဆာက္ဖုိ႔ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ထားတဲ့ ေခတ္ကုိ ေရာက္လာပါတယ္။

ဥပေဒရဲ႕ အေပၚမွာ လူေတြ ရွိေနတတ္သလုိ ဘာသာေရး ဆုိတာ တခါတေလမွာ ဘာသာတရားရဲ႕ အေပၚစီးမွာ ခြထုိင္တတ္ၾကပါတယ္။

လူ႕ေလာက နီတိမ်ားကုိ သြန္သင္ခဲ့တဲ့ ကြန္ျဖဴးရွပ္၊ ပေလတုိ၊ ေဂါတမ၊ သခင္ေယရႈ နဲ႔ မုိဟာမတ္ ေတြဟာ ဘာသာေရး အသင္းအဖဲြ႕တခု ျဖစ္လာဖုိ႔ ရည္ရြယ္ခဲ့ပုံ မေပၚပါ။ သူတုိ႔ ေနာက္လုိက္ေတြ တစ္ေယာက္ၿပီး တစ္ေယာက္ ေခတ္လြန္လာတာနဲ႔ အမွ် လူေတြဟာ ကုိယ့္ အတၱ နဲ႔ ကုိယ္ ဘာသာေရး ဆန္ဆန္ ဖန္တီးလာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြန္ျမဴနစ္ ေတာ္လွန္ေရးေတြ ေပၚလာရတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္စာတမ္းကုိ ျပဳစုခဲ့တဲ့ ခါးမတ္ခ္ ဆိုတာ ခရစ္ယာန္ ဓမၼက်မ္းစာ ကုိ ေနာေက် ေနေအာင္ ေလ့လာခဲ့သူ၊ ဘုရားကုိ ယုံၾကည္တဲ့သူ တစ္ေယာက္ပါ။ သုိ႔ေသာ္ ဘာသာေရး ကုိ အယုံအၾကည္ မရွိပါဘူး။

ေနာက္ပုိင္း ကြန္ျမဴနစ္ကုိ အေရာင္မ်ဳိးစုံ ဖန္တီးလာရာက ဘာသာတရားပါ အေပ်ာက္ရွင္းလုိက္တယ္။ ဒီေတာ့ ကြန္ျမဴနစ္ဟာလဲ အတၱသမားအခ်ဳိ႕ရဲ႕ အာဏာစက္ေအာက္မွာ က်ိမ္စာ မိခဲ့တယ္။

ဒီေန႔ေခတ္အခါမွာ ေတာ့ လူေတြ ပုိပုိၿပီး အျမင္က်ယ္လာတာနဲ႔ အမွ် ကြန္ျမဴနစ္ ၀ါဒဟာလဲ အေရာင္မြဲမဲြေလးသာ က်န္ပါေတာ့တယ္။

ဘယ္ေတာ့မွ မရုိးႏုိင္တာက လူသား အခ်င္းခ်င္း ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းတခု ေအာက္မွာ တန္းတူ ရည္တူ၊ အက်ဳိးခံစားခြင့္ရွိတဲ့ ႏုိင္ငံ ျဖစ္ဖုိ႔ပါ။ အဲဒီ ဥပေဒ ေအာက္မွာ ခြင့္ထူးခံ လူတန္းစား ဆုိတာလဲ မရွိ၊ ခြင့္ထူးခံ ဘာသာတရား ဆုိတာလဲ မရွိပါ။ လူသား (ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ျခင္း) အေပၚမွာ အခြင့္အေရး ေတြ တည္ေဆာက္ၾကတယ္။ ေနာက္ပုိင္းေတာ့ ေဒသအတြင္း လြတ္လပ္စြာ ကူးလူးဆက္ဆံ ႏုိင္တဲ့ လူအဖြဲ႕အစည္းေတြ တည္ေဆာက္လာတယ္။ ဥေရာပ ယူနီယံဟာ တႏုိင္ငံနဲ႔ တႏုိင္ငံ နယ္နိမိတ္ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး လြတ္လပ္စြား သြားလာႏုိင္လာတယ္။ အာဆီယံ အတြင္းမွာလဲ လာမည့္ ၂၀၁၅ ကစၿပီး ဥေရာပလုိ ျဖစ္လာဖုိ႔ ေမ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္မွာက ကုိယ့္ ႏုိင္ငံသား အခ်င္းခ်င္းေတာင္ မတည့္ႏုိင္ေသးဘူး ဆုိေတာ့ အာဆီယံ အဆင့္သုိ႔ ဘယ္လုိ သြားမည္နည္း။

တျခားနုိင္ငံေတြမွာ တရားမ၀င္ လာေနတဲ့ ေရႊျမန္မာေတြကုိ က်န္ဖန္ၿပီး တရား၀င္ ျဖစ္လာေအာင္ မွတ္ပုံတင္ စနစ္ အသစ္အသစ္ ေတြ တီထြင္ ဖန္တီး ေပးေနခ်ိန္မွာ ကုိယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာေတာ့ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ေနတဲ့ လူမ်ဳိးအခ်င္းခ်င္းေတြ ၾကားမွာေတာင္ အဆင့္က ခဲြခ်င္ေသး။

ဒီေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ဘယ္အဆင့္ပဲ ရွိေသးသလဲ ဆုိတာ နားလည္မွာပါ။ ျပဳျပင္ သင့္တာကုိ ရဲရဲ ျပဳျပင္တတ္ဖုိ႔ပဲ လုိပါတယ္။ တခါတေလ အမွန္တရား ဆုိတာ ခါးတတ္တယ္။

ထုိင္းလူမ်ဳိးေတြဟာ ျမန္မာ ဆုိရင္ ခါးခါးသီးသီး မုန္းၾကေပမယ့္၊ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသားမ်ား သန္းနဲ႔ ခ်ီ တရားမ၀င္လာေန သူေတြကုိ အစုိးရ က လက္မွတ္လုပ္ေပးမယ္ ဆုိေတာ့ ကန္႕ကြက္ခ်င္တဲ့ လူေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ သုိ႔ေသာ္ အေမ်ာ္အျမင္ႀကီး တဲ့ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ (ထုိင္းလူမ်ဳိး) အရပ္သား အဖဲြ႕အစည္း ေတြက သူတုိ႔ လူမ်ဳိးေတြကုိ ထိေရာက္စြာ ပညာေပးႏုိင္ခဲ့တယ္။ အဲဒါရဲ႕ အက်ဳိးဆက္က သူတုိ႔ ႏုိင္ငံမွာ ဘာ သယံဇာတ မွ မရွိပဲ၊ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းၿပီး လုံၿခဳံမႈ ရွိေသာ အလယ္အလတ္ ၀င္ေငြ ရွိတဲ့ ႏုိင္ငံ အျဖစ္ ရပ္တည္လာႏုိင္တယ္။ သူတုိ႔မွာ ငါးစိမ္းသည္က အစ ပါဂ်ရုိ ေတြ စီးလာႏုိင္တယ္။

ျမန္မာ ႏုိင္ငံလဲ လူမ်ဳိးအခ်င္းခ်င္း၊ ဘာသာတရား အခ်င္းခ်င္း ေလးစားတတ္တဲ့ စိတ္ထားမ်ားကုိ ကေလးကစၿပီး အသုိင္းအ၀ုိင္း တခုလုံးရဲ႕ စိတ္ေနစိတ္ထားမ်ား ျပဳျပင္သြားမွ တကယ္ပဲ တုိးတက္တဲ့ ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာမွာပါ။

အခုထိေတာ့ လူႀကီးေတြက အရင္ျပဳျပင္ဖုိ႔ လုိပါေသး၏။