“ၿငိမ္းခ်မ္းေရး” ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္ အေရးႀကီးလာ သလား။

ျမန္မာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာ (MPC) အတြက္ အေရး အႀကီးဆုံး အရာဟာ တႏုိင္ငံလုံး အလုံးစုံ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ဆုိတဲ့ ဂုိး ျဖစ္ပုံ ရပါတယ္။ ဦးေအာင္မင္း နဲ႔ ဦး လွေမာင္ေရႊ ဦးေဆာင္တဲ့အဖဲြ႕ဟာ ကရင္ (KNU) နဲ႔ ရွမ္း (RCSS) အဖဲြ႕ေတြနဲ႔ ေတြ႕စုံပဲြမွာ တႏုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာ (Nationwide Ceasefire) အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထုိးပဲြ ကုိ လာမည့္ ေအာက္တုိဘာလမွာ က်င္းပဖုိ႔ အစီအစဥ္ တင္ျပလာပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ကခ်င္ေတာ္လွန္ေရး အဖဲြ႕ နဲ႔ တုိင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရးအဖဲြ႕ အားလုံး အစဥ္တစုိက္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ၾကာ ေတာင္းဆုိလာတာဟာ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေထာင္ဖုိ႔ ပါ။ အခုခ်ိန္ထိ အစုိးရ လက္ရွိ အာဏာရ ပုဂိၢဳလ္မ်ားအပါအ၀င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာမွ ပညာရွင္မ်ား ဖက္ဒရယ္ အေၾကာင္း တခြန္းမွ မဟေသးပါဘူး။ NLD ပါတီအထဲမွ ပုဂၢိဳလ္တခ်ဳိ႕ေလာက္သာ မီဒီယာမွ ေမးမွ ေျပာထြက္တတ္ပါတယ္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္ နဲ႔ စီမံကိန္း ပေရာဂ်က္ ေတြဆဲြလာတယ္ ဆုိေတာ့ သူတုိ႔ကုိ ေထာက္ပံ့ေပးသူ (Project donor) ေတြကုိ အျပေကာင္းဖုိ႔ေလာက္ အစီအစဥ္ ေတြ ဆက္ဆဲြေနမယ္ ဆုိရင္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးခရီးဟာ စိတ္ကူးယဥ္သေလာက္ မလြယ္လွပါ။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာ အတြက္ အေရးႀကီးဆုံးအလုပ္ဟာ ဗမာႏုိင္ငံေရးေလာကအထဲကုိ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ အေၾကာင္း သင္တန္းေတြ အရင္ စီမံခ်က္ (mission project) လုပ္ဖုိ႔လုိေနတယ္ ဆုိတာ ေမ့ထားပုံ ရပါတယ္။ ဘာသာ မတူ၊ လူမ်ဳိမတူ ေတြ၊ ယဥ္ေက်းမႈ မတူေတြနဲ႔ ဘယ္ပုံ ဘယ္နည္းတည့္ေအာင္ ေနရမယ္ ဆုိတာ အေရးတႀကီး သင္တန္းေပးဖုိ႔ လုိေနတာ အမွန္ပါ။ ဖက္ဒရယ္ ဆုိတာ အဲဒီလုိ လူမ်ဳိး၊ ယဥ္ေက်းမႈ မတူတဲ့ ႏုိင္ငံမွာ ညီညီညြတ္ညြတ္ အတူေနႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး လမ္းစဥ္ ျဖစ္တယ္ ဆုိတာ ဗမာအသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ နားလည္ဖုိ႔ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာအရင္းကုိ တုိင္းရင္းသားေတြက နားလည္ၿပီးသား... နားမလည္ ေသးတာ ဗမာ့ ႏုိင္ငံေရး ေလာကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ျပႆနာ အရင္းအျမစ္ဟာ ဖက္ဒရယ္ လုိေနေသးလုိ႔ ျဖစ္တယ္၊ ဆုိတာ မသိေသးတာလား... မသိဟန္ေဆာင္တာလား ဆုိတာ ေ၀ခဲြမရပါ။

ေကအုိင္ေအ ေတာင္းဆုိေနတာ အပစ္ခတ္ရပ္စဲ ၿပီး ေနာက္ပုိင္း ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္း ဘယ္လုိ ဆက္လုပ္မလဲ ဆုိတဲ့ အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒဲ့ေျပာရရင္ “ဖက္ဒရယ္မူ ဘယ္လုိ၊ ဘယ္အခ်ိန္ စဆဲြမလဲ” ေပါ့။ အခုခ်ိန္ထိ အစုိးရ ဖက္က တိက် ေရရာတဲ့ အေျဖ မေပးႏုိင္ေသးပါဘူး။ ပါလီမန္မွာလဲ မေဆြးေႏြးေသးပါဘူး။ ဒီလုိ အေျခအေနမွာ အပစ္ခတ္ရပ္ေရး ဆုိတာ

(၁) တုိင္းရင္းသား လက္နက္ ကုိင္ အဖဲြ႕ေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကုိ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး ေလာကမွာ ေမွးမိန္သြားေအာင္ လုပ္ဖုိ႔ ျဖစ္တယ္။
(၂) အပစ္ခတ္ ရပ္ၿပီးရင္ အခြန္မေကာက္ရ၊ လူသစ္မစုရ၊ မသြားရ၊ မလာရ ဆုိတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ဳိးစုံ နဲ႔ အင္အားနည္းေအာင္ လုပ္မယ္။
(၃) အစုိးရ စစ္စခန္း အသစ္အသစ္မ်ား၊ တပ္ရင္း၊ တပ္မ အသစ္မ်ားကုိ လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႕ေတြရွိတဲ့ ေနရာ နီးနီးကပ္ကပ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လာေဆာက္မယ္။
(၄) တဆင့္တက္ လက္နက္ခ်ေရး အၾကပ္ကုိင္မယ္။ (နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အစီအစဥ္ လုိမ်ဳိး။)
(၅) အပစ္ရပ္ကာလမွာ လက္နက္ကုိင္ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားကုိ (ဇခုန္တိန္ယိန္း မိသားစု လုိ) စီးပြါးေရး လမ္းဖြင့္ေပးၿပီး ခါးပိုက္ေဆာင္တပ္ေတြဖဲြ႕ခုိင္း၊ အခ်င္းခ်င္းၾကား ျပန္တုိက္ခုိင္းမယ္။

ဒါဟာ ျမန္မာ့ ျပည္တြင္းစစ္ ကုိ ပုိၾကာရွည္ယုံကလဲြၿပီး ဘာမွ အက်ဳိးမရွိပါ။

လက္နက္ကုိင္အဖဲြ႕မ်ားကုိ ျပည္သူ႕စစ္ နဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ လုပ္ခုိင္းျခင္းသည္ စစ္တပ္အင္အား ပုိ အားေကာင္းေအာင္၊ တနည္းေျပာရရင္ စစ္စရိတ္ ပုိ ေထာင္းေအာင္ လုပ္ျခင္းမွ တပါး တုိင္းျပည္အတြက္ ဘာမွ အက်ဳိးမရွိပါ။ ႏုိင္ငံေရး အရ မေျဖရွင္းႏုိင္ေသးတေရႊ႕ ေတာ္လွန္ေရး ဆုိတာ ဆက္ရွိေနမွာ အမွန္ ျဖစ္တယ္။

ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ၾကာ ကာလ မွာ ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္ ေတြ အလီလီ ေျပာင္းသြားလဲ ေခါင္းေဆာင္ အသစ္ေတြ ဆက္ရွိေနတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြ အသက္ႀကီးလုိ႔ ျဖစ္ျဖစ္၊ စစ္ပဲြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဆုံးသြားလဲ၊ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြက ဆက္ရွိေနတာပါပဲ။

ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ကခ်င္လူထုနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး အာဏာ မရေသးသမွ် ေတာ္လွန္ေရး ဆုိတာ ဆက္ရွိေနမွာ ျဖစ္တယ္။ က်န္တုိင္းရင္းသား ေတြ လက္ေလွ်ာ့လုိ႔ မေတာ္လွန္ရဲ ရင္လဲ ကခ်င္ေတြရဲ႕ ေတာ္လွန္ေရး ဆက္ရွိေနမွာ ျဖစ္တယ္။

ဖက္ဒရယ္ ကုိ စ ေဆြးေႏြးတဲ့ ေန႔ဟာ အလုံးစုံ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ထုိးတာထက္ ပုိ ေအးခ်မ္းသြားမွာပါ။ လက္မွတ္ေတြ ထုိးထားၿပီး ဆက္ပစ္ေနတာ ရွမ္းျပည္မွာ သက္ေသ ပါပဲ။ ဒီေတာ့ တကယ္လုိေနတာ လက္ေတြ႕ ဆက္မပစ္ ဖုိ႔ပဲ။ တုိင္းရင္းသားေတြ ကုိ အႏုိင္မက်င့္ဖုိ႔ ျဖစ္တယ္။ လက္နက္ကုိင္ တုိင္းရင္းသား ေတြ ရွိတဲ့ ေနရာမွာ စစ္ျဖစ္လုိ႔ မဒိမ္းက်င့္တယ္ လုိ႔ ဆုိႏုိင္ေပမယ့္ ရခုိင္မွာ ျဖစ္တဲ့ ျပႆနာ၊ ခ်င္းျပည္နယ္ေတြမွာ ျဖစ္တဲ့ ျပႆနာ ေတြက ဘာျဖစ္လုိ႔ ျဖစ္တာလဲ။ ဒီေတာ့ လက္ေတြ႕က်တဲ့ အပစ္ရပ္ေရးဟာ နုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာျပည္မွာ ဗမာေတြ အာဏာလုိခ်င္လုိ႔ အဂၤလိပ္ နဲ႔ ဂ်ပန္ ကုိ ေတာ္လွန္ခဲ့သလုိ၊ ကခ်င္ေတြလဲ ေတာ္လွန္ခဲ့တာပဲ။ ဒါက ကုိယ့္ေျမကုိ ဘယ္သူမွ လာအုပ္ခ်ဳပ္တာ မခံခ်င္ၾကပါ။ သူ႕ေနရာ နဲ႔ သူ ေနတာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အစစ္အမွန္ပါ။

ေနရာလုျခင္း ဆုိတာ ဘယ္မွာမွ မေကာင္းဘူး။ စစ္ဗုိလ္ေတြက မဆီမဆုိင္ တျခားဌာန ေတြမွာ ေနရာ ၀င္ယူတာေတာင္ ျပႆနာ ေတြ တပုံႀကီး ျဖစ္ေနတယ္၊ တျခား တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးျခားနယ္ေျမမွာ တျခားနယ္က လူမ်ဳိးျခားေတြက လာၿပီး ဗုိလ္က် ေနတာ ဘယ္သူမွ မခံႏုိင္ပါ။

ဒီေတာ့ အားလုံး ပါ၀င္ ႏုိင္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ စနစ္ လုိတယ္။ အဲဒါ ဖက္ဒရယ္ ပဲ။