ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ အတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာအစုိးရ အဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္

ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ျမင့္မားေနျခင္းသည္၊ အေနာက္နုိင္ငံမ်ား၏ စီးပြါးေရး ပိတ္ဆုိ႔ထားျခင္း (Sanction) ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္၊ လုိ႔ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား က ေ၀ဖန္တတ္ေလ့ ရွိပါတယ္။
ဆုိင္သလား၊ မဆုိင္ဘူးလား ဆုိတာ ၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။ စင္ကာပူ အေျခစုိက္ VRIENS & PARTNERS အဖဲြ႕ဟာ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြါးေရး ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈမွာ စီမံခန္႔ခဲြမႈ စိတ္ခ်ရတဲ့ အစုိးရ ေကာင္း (good governance) အဆင့္ သတ္မွတ္ ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ ၂၀၁၁ ႏွစ္အတြက္ အာရွ ပစိပ္ဖိတ္ေဒသ ႏုိင္ငံ ၁၉ ႏုိင္ငံ ကုိ မ႑ိဳင္ ၆ ခု (Six Pillars) နဲ႔ တုိင္းတာၿပီး အဆင့္သတ္မွတ္ ရာမွာေတာ့ ျမန္မာ နုိင္ငံက အားလုံးရဲ႕ ေအာက္ဆုံး အဆင့္ ၁၉ ဆဲြပါတယ္။ Laos ႏုိင္ငံ ေတာင္ ျမန္မာနုိင္ငံ အဆင့္ရဲ႕ အေပၚမွာပါ။ အံ့ၾသဖုိ႔ေကာင္းတာက စီးပြါးေရး ပိတ္ဆုိ႔တာနဲ႔ လားလားမွ် မဆုိင္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။


အဲဒီ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ မ႑ိဳင္ ၆ ခု က ေတာ့

(၁) ဥပေဒစုိးမုိးေရး (Rule of Law)
- ျမန္မာျပည္မွာ သိတဲ့ အတုိင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားက ဥပေဒ ရဲ႕ အေပၚမွာ ခြထုိင္ထားတယ္၊ သူတုိ႔ပါးစပ္က အရက္နံ႔နဲ႔အတူ ထြက္လာတဲ့ စကားက ဥပေဒ ထက္ျပင္းတယ္။ လုိတမ်ဳိး၊ မလုိတမ်ဳိး သုံးတဲ့ ဥပေဒမ်ဳိးကလဲ ေဖါင္းပြေနတယ္။ ၿဗိတိသွ် ေခတ္ ဥပေဒ ေတာင္ ပါေသး။ ဒီလုိနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ပါၿပီ။

(၂) ႏုိင္ငံတကာ စီးပြါးေရး ႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈမွာ ထင္သာျမင္သာ ရွိမႈ (Openness to International Trade & Business)
- ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ အသုိင္းအ၀ုိင္း ေလာက္က ဘယ္အခ်ိန္၊ ဘာ တင္ပုိ႔မွန္းလဲမသိ၊ ျပည္သူအမ်ားပုိင္းက ဘယ္သူ႔ကုိ ေလွ်ာက္လႊာတင္ရမွန္းမသိ၊ ဘယ္ဌာန အေရးႀကီးမွန္းလဲ မသိ၊ ဘယ္ေန႔ ဘာ လုပ္ပုိင္ခြင့္ ခ်ေပးမွန္းလဲ မသိ။ ဘာတင္သြင္းခြင့္ရွိမွန္းလဲ မသိ။ အမ်ားသိေအာင္လဲ မေၾကျငာ။ ဖုံးဖုံးဖိဖိ နဲ႔ လုပ္စားေနတဲ့ အုပ္စုသာလွ်င္ ရွိသမွ် လုပ္ပုိင္ခြင့္ အားလုံးသိမ္းက်ဳံး ယူလုိက္မွ... ေအာ္.. သူက ကားပါမစ္..... ေဟာ.. ေနာက္တစ္ေယာက္က ကုိယ့္ရဲ႕ဘုိးဘြားပုိင္ ၿခံေျမ ယာေျမ ရဲ႕ ပုိင္ရွင္ျဖစ္သြား၊.. ဟုိအဖဲြ႕က ရွိရွိသမွ်သယံဇာတ အားလုံး ပုိင္သ ေတာ္မူေသာ အရွင္သခင္ျဖစ္သြား... ဒီအဖဲြက ထြက္ကုန္အားလုံးရဲ႕ သခင္ျဖစ္သြား.... ဆုိတာမ်ဳိးေတြေပါ့။ အခုလဲ ေဒၚစု ေျပာေနၿပီ၊ ရခုိင္ကမ္းလြန္ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕နဲ႔ေရနံ တင္ပုိ႔ေရာင္းခ်မႈမွာ ထင္သာ ျမင္သာ မရွိဘူး တဲ့ေလ။ ဘယ္သူေတြ ဘာလုပ္ေနမွန္းလဲမသိ။ အစုိးရက ဘယ္ေလာက္ပုိင္မွန္းလဲ မသိ။ အစုရွယ္ယာ ဘယ္သူ ဘယ္ေလာက္ရမွန္းလဲ မသိ။ အစုရွယ္ယာကုိ ျပည္သူေတြ ၀ယ္ပုိင္ခြင့္ ရွိမွန္း၊ မရွိမွန္း မသိ။ ၀န္ႀကီးအဖဲြ႕နဲ႔ ၿပီးတာလား၊ လြတ္ေတာ္မွာ တရား၀င္ ဆုံးျဖတ္ၿပီးလုပ္တာလား။ ဘာမွမသိ။ ႏုိင္ငံ့အလယ္ဗဟုိတည့္တည့္ ပုိင္းၿပီး ပုိက္လုံးတန္းႀကီးကေတာ့ ၿပီးခါနီးၿပီ။

(၃) ႏုိင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈ (Political Stability)
- သိတဲ့ အတုိင္း လြတ္လပ္ေရး ရကတည္းက ျဖစ္ေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ေတြ၊ လုံၿခံဳ စိတ္ခ်ရမႈ မရွိ။

(၄) အခြန္ စည္းၾကပ္မႈ (Taxation)
- ျမန္မာနုိင္ငံကုိ လာတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူေတြ စိတ္အဆင္းရဲဆုံးမွာ အခြန္ ဘယ္မွာ ေဆာင္ရမလဲ ဆုိတဲ့အခ်က္ ျဖစ္ပါသတဲ့။ လမ္းေၾကာရွင္းတဲ့ကိစၥ သူတုိ႔ နားမလည္ပါ။  ၀န္ႀကီးအိမ္မွာလား၊ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မွာလား၊ ၀ါးတားဂိတ္ (၀ါးလုံးနဲ႔ တားၿပီးေတာင္းတဲ့ ဂိတ္ေတြ) မွာ ေဆာင္ရင္ ၿပီးတာလား၊ ဘယ္ေတာ့ ေဆာင္ရမလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ေဆာင္ရမလဲ၊ ဘယ္ရုံးမ်ာ သြားရမလဲ၊ တခါ ေဆာင္ၿပီးရင္ ၿပီးၿပီလား။ ဘာမွ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမရွိတဲ့ ေနရာမွာ အခြန္ေဆာင္မဲ့ကိစၥသည္ သူတုိ႔လုပ္ငန္းကုိ စီမံခန္႔ခဲြတာထက္ ပုိခက္တယ္တဲ့။

(၅) အက်င့္ပ်က္ခ်စားမႈ (corruption)
- ဒီအေၾကာင္းကေတာ့ အားလုံးသိတဲ့အတုိင္း နုိင္ငံတကာ စံတင္ထားတဲ့အေၾကာင္း မုိ႔လုိ႔ ထူးထူးေထြေထြ ေျပာစရာ လုိမယ္ မထင္။ ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕ ၀န္ထမ္း (စစ္ဗုိလ္အပါအ၀င္) မ်ား၏သားသမီး မ်ား စင္ကာပူေက်ာင္းေတြမွာ၊ International School ေတြမွာ၊ တလ ဆယ္သိန္းအထက္ အကုန္ခံနုိင္တယ္ ဆုိေတာ့၊ မုိးေပၚက က်လာတဲ့ ေငြေတာ့ မဟုတ္ေလာက္ပါ။

(၆) ဘ႑ာေရး ႏွင့္ ေငြေၾကး ဆုိင္ရာ စီမံခန္႔ခဲြမႈ (Fiscal & Monetary Administration)
- ျမန္မာ ျပည္သူေတြ စိတ္အဆင္းရဲဆုံးကေတာ့ တလိမ့္လိမ့္ တက္ေနတဲ့ ကုန္ေစ်းႏႈန္းပါ။ ျပည္သူေတြက ကုန္ေစ်းတက္တယ္ လုိ႔ပဲ ျမင္တတ္တာေလ။ အစုိးရ က က်ပ္ေငြလုိတုိင္း စာရြက္လိမ့္လိမ့္ ထုတ္ၿပီး ျပည္သူေတြမွာ ရွိေနတဲ့ က်ပ္ေငြ တန္ဖုိး က်က် သြားတာ မသိၾကပါ။ အစုိးရက ျပည္သူေတြဆီက လုပ္အားတန္ဖုိး ညစ္ယူတဲ့ သေဘာပါ။ သိတဲ့လူေတြကေတာ့ ေရႊ၀ယ္စုေပါ့။ အခုလဲ ျပည္သူေတြမွာ တကယ္လုိအပ္ေနတာ ေငြအေၾကြ၊ အစုိးရထုတ္တာ က်ပ္ တစ္ေသာင္းတန္။ ဒီေတာ့ က်ပ္ေငြ တန္ဖုိး လိမ့္ဆင္းေနၿပီပဲ မဟုတ္လား။ ျပည္သူမ်ားကုိ ထင္သာ ျမင္သာ ခ်ျပေလ့မရွိ၊ လုိသေလာက္လိမ့္ထုတ္ေနတဲ့ ေငြစကၠဴ သည္ ေဖါင္းပြ ခ်င္သေလာက္ ေဖါင္းပြေနတာ၊ ေနာက္ေနာင္လဲ ဘယ္ဂဏန္းထိ ထုိးတက္အုံးမည္ မသိပါ။

ဆင္းရဲမဲြေတမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး (Poverty Reduction) နဲ႔ ေကာင္းမြန္တဲ့ အစုိးရ (good governance) ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္ ဆုိၿပီး မိန္႔ခြန္းေျပာေနတဲ့ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ တကယ္တမ္း အေျပာနဲ႔အလုပ္ ညီပါရဲ႕လား ဆုိတာ တုိင္းတာၾကည့္ဖုိ႔ တင္ျပလုိက္ျခင္းျဖစ္ ပါတယ္။

Ref: http://www.vrienspartners.com/wp-content/uploads/2012/02/VP-2011-Good-Governance-for-International-Business-Index.pdf

kachinduwa@gmail.com